Dodatkowo
Obj 3 Sprawa 5
September/October 2012
Czy sabotujesz swój sen?
Po intensywnych maratonach spotkań w pracy czy kłótni z kimś bliskim wydaje sie niemożliwe, by spać dobrze przez osiem godzin. Właśnie w takich trudnych momentach, gdy faktycznie potrzebujemy odpoczynku, kłopoty ze snem utrudniają walkę ze stresem. Przestań wiercić się i zmieniać pozycje w łóżku. Mamy najlepsze rady jak dobrze się wyspać nawet wtedy, gdy dopada nas stres.
- Nie pracuj w łóżku, ani nawet w sypialni. Robienie z pościeli tymczasowego biurka powoduje, że nie traktujesz łóżka jako miejsca wypoczynku. Zdecydowanie odstaw laptop, telefon czy inne urządzenia elektroniczne zanim pójdziesz spać. Sztuczne światło emitowane z tych urządzeń może zakłócić naturalne cykle snu.
- Idź spać o odpowiedniej porze (i zrób z tego swój nawyk). Szczególnie wtedy, gdy masz ogrom pracy i kusi cię, aby pracować całą noc i ukończyć projekt. Zarywanie nocy utrudnia koncentrację następnego dnia, a praca aż do świtu może utrudniać naszą percepcję oraz zwiększać poziom naszego pobudzenia (a to naprawdę może nas zestresować). Idź do łóżka o regularnej porze, a rano wszystko będzie wyglądać lepiej.
- Zrelaksuj się. Ważne jest, aby zrelaksować się między końcem pracy, a pójściem do łóżka. Spróbuj wziąć ciepły prysznic lub popijaj herbatę ziołową. Jeżeli uporczywe myśli utrudniają ci zaśnięcie, zapisz je w zeszycie. Możesz też wyciszyć się, zasypiając przy relaksującej muzyce.
- Zrób sobie krótką drzemkę w ciągu dnia. Jeżeli zmora stresu uniemożliwiła ci sen ostatniej nocy postaraj się zdrzemnąć w ciągu dnia. 10-20 minut powinno wystarczyć, aby obudzić się bardziej odświeżonym i przytomnym. Jednak ucinaj sobie drzemki tylko po południu, tak aby móc spać w nocy.
Źródło: http://www.livestrong.com/blog/are-you-sabotaging-your-sleep#ixzz26kWO1Bzt
Co to jest rak skóry?
Nazwy „rak skóry" używa się dla opisania wielu różnych chorób rakowych, które uszkadzają skórę. Istnieją dwie główne kategorie raka skóry: czerniak złośliwy i nieczerniakowy rak skóry. Nieczerniakowe typy raka skóry są najbardziej powszechne i najbardziej uleczalne z raków skóry. Złośliwy czerniak też jest uleczalny, gdy rozpoznany wcześnie, przy czym jest on śmiercionośną formą raka skóry.
Istnieje kilka różnych typów nieczerniakowego raka skóry. Czerniak jest kategorią sam dla siebie.
Nieczerniakowe raki skóry – rak podstawnokomórkowy i rak kolczystokomórkowy.
Rak podstawnokomórkowy
Zaczyna się w najniższych warstwach naskórka, w warstwie podstawowej. Jest on odpowiedzialny za trzy z czterech przypadków raka skóry, zwykle dotyczy powierzchni najbardziej wystawionej na działanie słońca, jak twarz. Najbardziej powszechne formy wyglądają jak małe, twarde, blade guzki lub wystające miejsca o kolorze perłowym, różowym lub czerwonawym. Ten rodzaj raka rośnie powoli i bardzo dobrze odpowiada na leczenie.
Rak kolczystokomórkowy
Ten rodzaj raka również zaczyna się w naskórku, ale w jego najwyższej warstwie. Wygląda jak grudka z czerwoną i chropowatą powierzchnią i może rozwijać się w tych samych obszarach skóry, co rak podstawnokomórkowy.
Znacząca różnica pomiędzy tymi dwoma rodzajami raka jest taka, że rak kolczystokomórkowy jest bardziej podatny na rozprzestrzenianie, stanowiąc tym samym większe zagrożenie dla ogólnego zdrowia.
Czerniak
Czerniak jest również związany z wystawianiem skóry na słońce, ale bardziej z faktem szkodliwego nasłonecznienia w rejonach pleców i kończyn dolnych. Jest on znacznie mniej powszechny niż rak podstawnokomórkowy czy kolczystokomórkowy, ale bardziej groźny. To co czyni go tak niebezpiecznym to fakt, że jest większe prawdopodobieństwo, że rozprzestrzeni się na inne organy i może doprowadzić do śmierci.
Czerniak wywodzi się z melanocytów, komórek produkujących barwnik skóry. Komórki te są odpowiedzialne za opaleniznę lub piegi w lecie i często, ale nie zawsze, zmieniają komórki rakowe na brązowe lub czarne, co jest pozytywne. W ten sposób można zauważyć raka, zanim będzie za późno.
Jak zapobiegać rakowi skóry?
Powodem, dla którego słońce jest niebezpieczne dla skóry jest to, że zawiera niebezpieczne promienie ultrafioletowe, promienie UV. Poniżej kilka uwag jak można się przed tym chronić:
- Unikaj wystawiania się na słońce przez dłuższy czas. Jest to szczególnie ważne w godzinach szczytu, pomiędzy 10 rano a 4.00 po południu. Pamiętaj, że promienie UV są tak samo mocne w dni pochmurne, jak i słoneczne.
- Używaj codziennie kremu z filtrem. Stosuj filtr przeciwsłoneczny o szerokim zakresie z SPF 15 i wyższym. Ludzie o delikatnej karnacji powinni używać SPF 30 lub wyższym. Posmaruj się na 20-30 minut przed wyjściem na zewnątrz i powtórnie nakładaj krem co 2 godziny.
- Ubieraj się odpowiednio. Nakładaj czapkę z dużym daszkiem, okulary i ubranie z materiału gęsto tkanego. Ciemne kolory lepiej chronią.
- Poznawaj swoją skórę. Badaj, czy są jakieś zmiany skórne, szczególnie pieprzyki i piegi. Istnieją określone parametry, o których należy wiedzieć i które łatwo zidentyfikować posługując się ABCDE.
Co to jest ABCDE?
Jest to prosta metoda badania zmian na skórze:
A. Asymetria – czy twoje piegi lub narośl wygląda nierówno?
B. Nieregularność brzegowa – czy krawędzie są nieregularne?
C. Zmiany koloru – czy na narośli widać rożne kolory?
D. Średnica – czy jest większa niż 6 mm?
E. Zmiana – czy zmienia się kolor, rozmiar lub objawy?
Leczenie raka skóry
Dobra wiadomość jest taka, że rak skóry wcześnie wykryty jest łatwo uleczalny. To dotyczy również czerniaka.
Jeżeli na skórze zauważysz zmiany takie jak opisane powyżej, skontaktuj się z lekarzem. Lekarz może zalecić biopsję, aby potwierdzić obecność komórek rakowych.
Leczenie raka skóry może polegać na zabiegu operacyjnym lub też naświetlaniu czy chemioterapii. Zależy to od typu i stadium raka skóry.
Niektóre typy raka skóry powracają nawet po leczeniu. Ważne, aby regularnie badać skórę, szczególnie jeśli w przeszłości zdiagnozowano raka skóry.
Źródła: Co musisz wiedzieć o raku skóry, Rockville MD, National Cancer Institute ( pobrano 17 października 2009 na stronie http://www.cancer.gov/cancertopics/types/skin.)
Wibronika Sai dzieli się informacjami i artykułami tylko dla celów edukacyjnych; ta informacja nie jest zaleceniem medycznym Poinformuj swoich pacjentów, aby zgłosili się na wizytę do swojego lekarza medycyny konwencjonalnej w celu oceny stanu zdrowia.